Milieu-impact bio-appels wordt doorgaans overschat

13.02.2017
Appelboomgaard © Kobe Van Looveren

"Zorg voor nuance als je de milieu-impact tussen bio en gangbaar vergelijkt, zeker als het gaat over meerjarige gewassen”. Dat concludeert doctoraatsstudente Yanne Goossens (KU Leuven) na een onderzoek van acht jaar in 141 boomgaarden in Vlaanderen.


Yanne Goossens ontdekte dat in onderzoeken vaak alleen de hoogproductieve jaren van een appelboom in kaart worden gebracht. Maar door de laagproductieve fasen aan het begin en het einde van het leven van een appelboom niet in rekening te brengen, wordt de milieu-impact van de biologische teelt van appel per kilogram product overschat en die van de conventionele geïntegreerde teelt onderschat.

Levenscyclus van de appelboom

Goossens voerde voor haar doctoraatsstudie een 'levenscyclusanalyse' uit voor appels geteeld in verschillende systemen. Het onderzoek liep van 2005 tot 2012 in 141 boomgaarden verspreid over 70 bedrijven, zowel gangbare als biologische. De levenscyclus van een appelboom varieert - er zijn 3 fasen: een jonge laagproductieve fase, een rijpe hoogproductieve fase en een oude laagproductieve fase. Appelbomen leveren dus het ene jaar al wat meer vruchten dan het andere.

Ze onderzocht de impact van de teelt op een tiental domeinen, zoals klimaatverandering, verzuring en landgebruik. Ook energie, meststoffen, water en gewasbeschermingsmiddelen en de resulterende emissies werden bekeken. En dit zowel tijdens de hoogproductieve fasen van de appelbomen als tijdens de laagproductieve fasen ervoor en erna.

Vertekend beeld rechtgezet

“Bij de conventionele teelt maken de laagproductieve jaren aan het begin en op het einde van de boomgaardcyclus samen 29 procent uit van de levensduur, bij een bio-appelboomgaard is dat zelfs 43 procent. Toch wordt de milieu-impact van een appel vaak berekend op basis van het gebruik van grondstoffen en de uitspoeling of uitstoot van nutriënten en broeikasgassen gedurende slechts één jaar, liefst een hoogproductief jaar”, legt ze uit.

Ze onderzocht wat er gebeurde als je de laagproductieve jaren meenam in de analyse. Dat leidde inderdaad tot andere conclusies. “Voor gangbare appels was er een hogere milieu-impact per kilogram, en voor biologische appels een kleinere. Bij gangbare appelboomgaarden leidt een nauwe focus op de hoogproductieve jaren dus tot een gemiddelde onderschatting van de milieu-impact met respectievelijk 18 en 11 procent. Bij biolandbouw daarentegen, leidt diezelfde nauwe focus tot een overschatting van de werkelijke milieu-impact met 11 procent.”

Bij vergelijkingen van de impact tussen bio en gangbaar, zeker wanneer het gaat over meerjarige gewassen, moet dus altijd een zekere voorzichtigheid gehanteerd worden, besluit Goossens.

Lorem ipsum

5 redenen om bio te kiezen

Lekker puur

Groenten uit volle grond, dieren die vrij naar buiten kunnen, brood dat de tijd krijgt om te rijzen. Biologische producten zijn puur en vol van smaak. Ze bekoren door hun kwaliteit en authenticiteit. Dat proef je!

Gezond genieten

Biologische producten zijn de vrucht van een zorgvuldig proces dat start bij een vruchtbare bodem of een gezond dier. Bij de verwerking van biovoeding zijn enkel een beperkt aantal additieven en toepassingen toegelaten. Zo leidt bio tot producten met een zuivere samenstelling en hoge voedingswaarde.

Goed voor het milieu

Met vruchtwisseling, natuurlijke bemesting en biologische bestrijding zorgt de bioboer voor een veerkrachtig ecosysteem dat ons allemaal ten goede komt: proper grondwater, bescherming tegen overstroming, tegengaan van klimaatverandering, natuurlijke beheersing van plagen… Bio gebruikt geen kunstmest, geen gewasbescherming van chemisch-synthetische oorsprong en geen ggo’s.

Vriendelijk voor dieren

Biologische dieren eten voedzaam biologisch voer en krijgen de tijd om te groeien in een ruime zonverlichte stal waar ze vrij naar buiten kunnen. Een biologische veeteler kiest zijn rassen zorgvuldig om het gebruik van geneesmiddelen maximaal te beperken. De dieren - en consumenten - varen er wel bij.

100% toekomst

Een agro-ecologische aanpak biedt ons de beste garantie om de wereld te voeden, zonder de draagkracht van de aarde te overschrijden. Wie bio kiest, streeft naar een toekomst met tevreden boeren, rijke oogsten en gezonde mensen. Vandaag en morgen, voor iedereen.