Biologisch kippenboer getroffen door PCB-besmetting

Wat is er voorafgegaan? 

Een PCB-besmetting op een pluimveebedrijf is uitzonderlijk. De pcb-besmetting werd ontdekt tijdens een routinecontrole door het bedrijf zelf. Daarop gingen alle alarmbellen af en werd een ganse procedure in gang gezet. Dat betekent dat het bedrijf onmiddellijk geblokkeerd werd en dat alle klanten gecontacteerd werden met de vraag om de verkoop onmiddellijk te stoppen en de eieren uit de rekken te halen.

Het gaat om eieren waarop de code 0BE3133 staat. “Aan consumenten wordt gevraagd om deze eieren zeker niet te consumeren”, zegt Liesbeth Van De Voorde van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV).

Het betrokken bedrijf liet vorig jaar al noodgedwongen een volledige bodemsanering doen van zijn buitenloop voor de kippen. Het bedrijf signaleerde enkele dagen geleden zelf dat het probleem zich opnieuw stelde na sanering. Dit keer gaat het om een heel lichte overschrijding. Toch moeten we intern bekijken wat de verdere opvolging dient te zijn", aldus Van de Voorde.

Een biologisch kippenboer zal er alles aan doen om zijn bodem zo gezond mogelijk te houden en houdt daarbij altijd rekening met mens, milieu en dier. Hij vermijdt het gebruik van chemische pesticiden, doet zo min mogelijk een beroep op antibiotica en draagt bij tot de biodiversiteit. Het belang van de bodem en van vrije uitloop voor een biologisch bedrijf maakt de biosector extra kwetsbaar voor historische verontreiniging van de Vlaamse bodems.

Biologische pluimveebedrijven worden streng gecontroleerd, door FAVV en onafhankelijke biocontroles, zodat er sneller eventuele problemen en besmettingen kunnen gedetecteerd worden.

Wat zijn pcb’s eigenlijk?

Het FAVV houdt het risico op besmetting met pcb's in de voedselketen in de gaten.  Dat is nodig, want door jarenlange industriële vervuiling bevatten sommige Vlaamse bodems dioxines en PCB’s. Sinds 1985 is er een verbod op de productie van PCB's, maar in heel wat oude producten zitten ze nog wel. PCB’s kunnen bijvoorbeeld via afwatering van oude golfplaten, oude dakgoten, verf of oude stookplaatsen in de grond terechtkomen.

Dioxines en PCB’s worden slecht afgebroken en spoelen niet uit. Daarom kunnen ze nog steeds gevonden worden in het milieu, maar ook bijvoorbeeld in oude bouwmaterialen. Ook verbrandingsresten kunnen dioxines bevatten. 

Hoe komen pcb's in eieren terecht? 

Bij het scharrelen op een verontreinigde bodem kunnen kippen vervuilde bodemdeeltjes binnen krijgen. Er zijn niet veel deeltjes nodig voor een kip om de normen al te overschrijden. Ook als een kip wormen eet uit een vervuilde bodem, kunnen haar eieren besmet worden.

Dat zorgt jammer genoeg voor een omgekeerde wereld. Bedrijven die inzetten op dierenwelzijn en dierengezondheid dankzij een vrije uitloop lopen immers meer risico op het overschrijden van de dioxine- en PCB-normen (omdat ze meer grond ter beschikking stellen van de kippen). Niet alleen biologische pluimveehouders zijn daarvan het slachtoffer, ook particulieren met eigen kippen kunnen zo getroffen worden.

En de eieren die mijn kippen thuis leggen?

"Ook particulieren die thuis kippen houden kunnen zelf een aantal maatregelen nemen om besmetting te voorkomen of tot een minimum te beperken”, zegt Geert Gommers van de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren (Velt). "Voer de kippen bijvoorbeeld op of boven een schone verharde ondergrond, liefst binnen. Zorg verder dat de kippen niet scharrelen op een bodem met bouwpuin, as of andere resten van vuur. Ook in houtvuur kunnen dioxines ontstaan, zeker als het hout behandeld of geverfd is. Beperk de scharreltijd ook, tenzij de kippen scharrelen op een grasmat of in een bak met schone grond. Vervang de grond in de ren en rond het hok ook regelmatig door schone grond of zand." 

"Belangrijk is ook dat de kippen niet op ‘naakte’ grond scharrelen. Dat kan door de ruimte voor vrije uitloop groot genoeg te maken. Hoe meer ze in de modder scharrelen, hoe groter het risico op besmetting. Ook zeer belangrijk is dat je je kippen geen voer geeft waarin vismeel of visolie verwerkt is. En nog: oud frituurvet en vet uit de pan horen thuis bij het Klein Gevaarlijk Afval (KGA) en niet in het kippenhok”, zegt Geert Gommers.

Bron: Vilt en Het Nieuwsblad