Aardappel
Biologische aardappelen zijn overal verkrijgbaar in een ruim aanbod, zowel vastkokende als bloemige. Ook in bio worden ze verwerkt tot producten als friet, chips en puree. Tijdens de teelt van biologische aardappelen worden geen chemisch-synthetische gewasbeschermingsmiddelen, geen herbiciden of kunstmest gebruikt maar wordt ingezet op robuuste rassen, mechanische onkruidbestrijding en op een slimme, natuurlijke aanpak.
Hoe teelt de bioboer aardappelen?
Het telen van bioaardappelen is grotendeels te vergelijken met het telen van biogroenten: je gebruikt een gezonde, levende bodem, zonder kunstmest, zonder herbiciden of gewasbeschermingsmiddelen van chemisch-synthetische oorsprong.
Maar er zijn ook belangrijke verschillen. De aardappelteelt heeft namelijk vaak te kampen met een lastige schimmel, de phytophtora, die zich in warme, natte zomers snel kan verspreiden. De keuze van het aardappelras speelt een belangrijke rol bij de strijd tegen de schimmel. Daarnaast zal een bioboer proberen om zijn oogst maximaal te beschermen door zijn aardappelen extra vroeg te planten zodat de schimmel weinig vat heeft op de planten. Of hij laat meer ruimte tussen de planten om de schimmel af te remmen. En natuurlijk zorgt hij voor een gezonde bodem. Stuk voor stuk slimme, natuurlijke maatregelen waardoor hij aardappelen kan telen zonder gebruik te maken van chemisch-synthetische gewasbescherming of kunstmest. Veredeling met ggo's is dus echt niet nodig.
De bioboer gebruikt bij voorkeur dus sterke, robuuste rassen. Daarnaast zijn teelteigenschappen en bewaarbaarheid belangrijke aspecten bij de keuze van het ras. Een snelle loofontwikkeling zorgt er bijvoorbeeld voor dat de bodem snel bedekt is en dat onkruid weinig kans krijgt. Robuuste biorassen zijn o.a. Biogold, Carolus, Connect, Sarpo Mira. Iedere variëteit heeft eigen kenmerken voor teelt, bewaring, uitzicht, koken en smaak.
Gangbaar geteelde aardappelrassen, die het best bekend zijn bij het grote publiek (bv. bintje), zijn erg gevoelig voor allerlei plagen waaronder de phytophtora. Daarom gebruikt de gangbare aardappelteelt vrij grote hoeveelheden chemisch-synthetische gewasbescherming. Toch is het risico op een mislukte oogst nog vrij groot. De voorbije jaren werd intensief onderzoek gedaan naar genetisch gemodificeerde aardappelen waarbij enkele resistentiegenen tegen de schimmel kunstmatig werden ingebouwd.
>> Lees meer over genetisch gemanipuleerde organismen: Waarom zijn ggo's niet toegelaten in bio?
Bewaring
Na het rooien worden de aardappelen opgeslagen in grote loodsen. Grote ventilatoren blazen natte aardappelen droog. Daarna helpt de koude buitenlucht ze geleidelijk aan te koelen. Onmiddellijk na de oogst zijn de aardappelen in kiemrust en vormen zich geen uitlopers uit de ogen. De duur van de kiemrust hangt af van de bewaartemperatuur. Als de temperatuur in het voorjaar opnieuw toeneemt beginnen de aardappelen dus spontaan opnieuw te kiemen.
In de gangbare teelt worden wel synthetische kiemremmers gebruikt, maar die zijn niet toegelaten voor biologische aardappelen.
Verwerking
De verwerking van bio-aardappelen verloopt volgens specifieke regels voor bioverwerking. Het basisprincipe is daarbij dat verwerkte producten genoeg voedingswaarde en smaak van zichzelf moeten hebben, en dus bevatten ze zo weinig mogelijk toevoegingen.
De Europese biowetgeving ondersteunt dat idee: het gebruik van additieven (de E-nummers), hulpstoffen en technieken is beperkt. Natuurlijke aroma's mogen wel. Bovendien moet 95% van de ingrediënten van biologische oorsprong zijn. Ingrediënten op basis van ggo's zijn niet toegelaten.
>> Kom meer te weten over verwerkte bioproducten.
Hoe herken ik biologische aardappelen?
Als je biologische aardappelen wilt kopen, kijk dan uit naar het groene Europese biolabel op de verpakking (ook bij diepvries!). Het label garandeert dat het product voldoet aan de Europese regels.
Bij onverpakte bioproducten zoals groente en fruit kan je info vinden op de kistkaart: die hangt aan de kist waarin groenten worden verhandeld. De kaart vermeldt van welk bedrijf het product afkomstig is. Bij biologische groente staat steeds het woord ‘biologisch’ vermeld.
Vergelijking aardappelteelt: gangbaar vs bio
Gangbaar | Biologisch | |
Rassenkeuze | Rassen worden niet bewust gekozen op resistentie | Er wordt ingezet op robuuste rassen; variatie is veerkracht en zorgt voor meer smaken |
Bemesting | Kunstmest, dierlijke mest | Dierlijke mest, organisch compost, groenbemester |
Bodemdiversiteit | Achteruitgang van de bodemdiversiteit door gebruik van kunstmest en chemisch-synthetische gewasbescherming en meer monocultuur | Grotere bodemdiversiteit dankzij zorgvuldig bodembeheer, ook 30% meer biodiversiteit bovengronds door o.a. aanplanting akkerranden |
Bestrijding | Voornamelijk chemisch-synthetische gewasbescherming, gebruik van herbiciden | Mechanische onkruidbestrijding, soms kleine hoeveelheid koper, preventie via robuuste rassen, geen gebruik van herbiciden |
Teelt | Monocultuur of vruchtwisseling | Vruchtwisseling – minstens 5, liefst 7 jaar lang, afgewisseld met 1 jaar braak |
Verwerking | Synthetische additieven en smaakversterkers toegelaten | Geen synthetische additieven of smaakversterkers toegelaten |