Opinie: "Mirakelgewassen helpen honger de wereld niet uit"
Dat we crispr nodig hebben om de wereld te voeden, is volgens bioboerin Greet Lambrecht en Lien Vrijders van het Netwerk Zelf Zaden een mythe die de agro-industrie graag in stand houdt. Zo vertellen ze in een opinie verschenen in De Standaard.
Het Europees Hof oordeelde in haar vonnis van 25 juli dat gewassen die het resultaat zijn van nieuwe genetische manipulatietechnieken zoals CRISPR-Cas wel degelijk onder de ggo-wetgeving vallen. Dat was goed nieuws voor bio, want die wetgeving legt de nieuwe technieken onder meer verplichtingen op om het risico voor het milieu te minimaliseren en het gebruik van genetische gewijzigde gewassen kenbaar te maken op het etiket.
Twaalf academici van de KU Leuven betreuren dit vonnis echter, en bepleitten in een gezamenlijke reactie (DS 6 augustus) dat nieuwe technieken zoals 'crispr' nodig zijn om in 2050 negen miljard mensen te kunnen voeden.
Achterhaald argument
Greet Lambrecht, bioboerin van Akelei, en Lien Vrijders, trekker van Netwerk Zelf Zaden Telen, dienen hen van antwoord in hun opiniestuk (DS 7 augustus):
"Nu het industrieel landbouwmodel tegen zijn grenzen aanloopt en de opbrengsten stagneren, moeten nieuwe mirakelgewassen de oplossing bieden. De realiteit is echter dat die industriële landbouw vandaag slechts 30 procent van ons voedsel produceert, maar een enorme impact heeft op milieu en klimaat. Maar liefst 70 procent van onze voeding is afkomstig van kleinschalige landbouw die niet afhankelijk is van grootschalige input en veel gemakkelijker te verzoenen is met natuurherstel en klimaatadaptatie. De centrale vraag is voor ons: op welk landbouwmodel zetten we in? En welk soort plantenveredeling hoort daarbij?"
"De centrale vraag is voor ons: op welk landbouwmodel zetten we in? En welk soort plantenveredeling hoort daarbij?"
Veredeling op de akkers
We moeten volgens Lambrecht en Vrijders veel meer inzetten op kleinschalige landbouw en boeren opnieuw betrekken bij de veredeling van planten.
"De laatste eeuw verloren we 75 procent van onze groenten- en fruitvariëteiten door de industrialisering van de landbouw en de plantenveredeling. Een enorm verlies van gewassen met potentieel erg interessante kenmerken (voedingskwaliteit, weerstand tegen ziekten, droogteresistente eigenschappen, smaak …) die goed waren aangepast aan de lokale omstandigheden. Het is ook een enorm verlies van erfgoed en cultuur!"
"Moet crispr die genetische erosie herstellen of wordt het tijd om met de plantenveredeling andere pistes te verkennen? Dat zou een rijk en complex debat kunnen opleveren waarin wetenschappelijke, economische, ecologische en sociale argumenten hun plaats hebben. Jammer genoeg werd dat debat nog niet gevoerd in Vlaanderen omdat maar één denkpiste van veredeling een forum krijgt binnen overheid en universiteit. Hopelijk komt daar verandering in!"
"Willen we in de toekomst nieuwe vitale groenterassen, lokaal afgestemd op landbouwsystemen barstensvol diversiteit, dan is participatieve veredeling een kans. Participatief in die zin dat boeren samen met wetenschappers hun kennis delen," zo concluderen ze."
"Participatieve veredeling in die zin dat boeren samen met wetenschappers hun kennis delen vormt een kans."
Het volledige opiniestuk lees je in De Standaard (enkel voor abonnees).
