PFOS-vervuiling: wat zijn de gevolgen voor bio?
De PFOS-vervuiling rond Antwerpen zou voor bioboeren wel eens heel grote gevolgen kunnen hebben. BioForum is verontwaardigd over deze problematiek maar vreest ook dat er nog veel meer plekken zijn in Vlaanderen met een historische bodemverontreiniging. Dit treft alle boeren, maar het treft de bioboeren extra hard omdat het belang van bodem en van vrije uitloop van dieren de biosector extra kwetsbaar maakt.
Naar aanleiding van de PFOS-vervuiling rond de fabriekssite van chemisch bedrijf 3M, nam de Vlaamse regering eergisterenavond een aantal voorzorgsmaatregelen. Sommige van die maatregelen gelden tot op 10 kilometer van de site. De maatregelen zijn in de eerste plaats bedoeld om de blootstelling aan PFOS voor de inwoners te beperken, maar ook de impact op onze voedselproductie door onze boeren moet worden bekeken. Voor de boeren in de betrokken regio betekent dit grote onzekerheid over de afzet van hun producten en over de toekomst.
Getroffen bioboeren
BioForum betreurt de onduidelijkheid bij de overheid. Er zijn in de getroffen regio heel wat biologische boeren actief, en voor hen is deze vervuiling mogelijk nog een groter probleem omwille van de imagoschade. In de stadsrand rond Antwerpen zijn heel wat CSA-boeren actief en hun leden maken zich ernstige zorgen. Zelfs in die mate dat sommige leden voorlopig niet meer op het veld komen oogsten. Consumenten kiezen net voor bio omdat ze erop vertrouwen dat de bioboer werkt volgens het voorzorgsprincipe, waarbij die geen onnodige risico’s neemt ten koste van mens en milieu.
Dat chemicaliën van de PFAS-familie, en meer bepaald PFOS, wijdverspreid zijn in Vlaanderen wordt almaar duidelijker. Meerdere studies geven aan dat de voor de mens schadelijke stoffen niet alleen in en rond Zwijndrecht in hoge concentratie aanwezig zijn, maar dat er ook andere bronnen van vervuiling zijn. PFOS wordt gelinkt aan een verstoring van de hormonenhuishouding en de vruchtbaarheid, een verhoogd risico op kanker en een verzwakking van het immuunsysteem op lange termijn. Experts wijzen erop dat nog veel onbekend is over de gezondheidsimpact.
Extra kwetsbaar
Een biologische boer zal er alles aan doen om zijn bodem gezond te houden: hij vermijdt het gebruik van chemisch-synthetische pesticiden en van kunstmest en draagt bij aan de biodiversiteit. Het belang van de bodem en van de vrije uitloop van dieren garanderen een milieu- en diervriendelijke teelt maar maakt de biosector extra kwetsbaar voor (historische) verontreiniging.
Als biosector zijn we bezorgd over het mogelijke gezondheidsrisico maar ook verontwaardigd vermits er al van in 2004 signalen zijn dat er PFOS-vervuiling is. Die beperkt zich bovendien niet tot de site van de chemische fabriek 3M en ook dat is al jaren duidelijk. Voor de biologische boeren die economische schade ondervinden, verwachten we dat ze daarvoor vergoed zullen worden volgens het principe ‘de vervuiler betaalt’.
BioForum volgt dit dossier van dichtbij op en zal bioboeren uit de regio bijstaan met informatie. Check hierover ook de website van Bioforum.
