​PCB-besmetting bij bioboer door historische bodemverontreiniging

De PCB- besmetting op een bedrijf met bioleghennen is zeer uitzonderlijk. Want biologische producten bieden veel meer garanties op een veilige voeding dan de gangbare voedingsindustrie. De biowetgeving heeft daarvoor erg duidelijke richtlijnen die strikt gevolgd worden. Ook is er een strenge controle.

Voor eieren in de handel terechtkomen, test het FAVV (Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen) ze op de hoeveelheid aanwezige dioxines. Dat is nodig, want door jarenlange industriële vervuiling bevatten sommige Vlaamse bodems dioxines en PCB (polychloorbifenyl).

Waar komen dioxine en PCB's vandaan?

Dioxines komen vrij bij onvolledige verbrandingsprocessen zoals huisvuil- en industriële verbranding. Ook huishoudens produceren dioxines bij bijvoorbeeld het verbranden van tuinafval. Vroeger bracht de industrie de meeste dioxines in de lucht. Ondertussen zijn de normen veel strenger geworden en stoot de industrie veel minder dioxines uit, waardoor de totale dioxine-uitstoot is verminderd.

PCB-houdende toestellen werden vroeger geproduceerd omwille van hun isolatievermogen en brandweerstand. Sinds 1985 is er een verbod op de productie van PCB's, maar in heel wat oude producten zitten ze nog wel. PCB’s kunnen bijvoorbeeld via afwatering van oude golfplaten, oude dakgoten, verf of oude stookplaatsen in de grond terechtkomen

Deze stoffen worden slecht afgebroken en zijn schadelijk voor de gezondheid als je ze in grote mate binnenkrijgt. Daarom legt Europa wettelijke normen op voor de hoeveelheid dioxines die in voedingsproducten mogen voorkomen.

We plaatsen als biosector gezondheid voorop en staan volledig achter deze controles van het Federaal Voedselagentschap. De controles laten toe in te grijpen voordat er daadwerkelijk schade kan aangericht worden.

Hoe geraken PCB’s en dioxines in biologische eieren?

Bij het scharrelen op een verontreinigde bodem kunnen kippen vervuilde bodemdeeltjes binnen krijgen. Er zijn niet veel deeltjes nodig voor een kip om de normen al te overschrijden. Ook als een kip wormen eet uit een vervuilde bodem, kunnen haar eieren besmet worden.

Dat zorgt jammer genoeg voor een omgekeerde wereld. Bedrijven die inzetten op dierenwelzijn en dierengezondheid dankzij een vrije uitloop lopen immers meer risico op het overschrijden van de dioxine- en PCB-normen (omdat ze meer grond ter beschikking stellen van de kippen). Niet alleen biologische pluimveehouders zijn daarvan het slachtoffer, ook particulieren met eigen kippen kunnen zo getroffen worden.

Extra preventief bodemonderzoek dan maar? Daarvoor pleiten heeft weinig zin. Ook bij lage gehaltes kunnen de eieren besmet worden. Regelmatige staalnames zijn met 500 euro per staal ook een flinke kost. Het is dus beter om de eieren te onderzoeken. De kippenboer zelf kan een aantal kleinere voorzorgsmaatregelen nemen, zoals voldoende voer en voederen via een bak.

Strenge regels voor bioboer

Een bioboer zal er alles aan doen om zijn bodem zo gezond mogelijk te houden en houdt daarbij altijd rekening met mens, milieu en dier. Hij vermijdt het gebruik van chemische pesticiden, doet zo min mogelijk een beroep op antibiotica en draagt bij tot de biodiversiteit. Het belang van de bodem en van vrije uitloop voor een biologisch bedrijf maakt de biosector extra kwetsbaar voor historische verontreiniging.