Portret - Adeline Vandorpe van Oxfam Fair Trade: "De koffie uit Kivu is 100% bio"
© Thomas Mels
Drie jaar geleden ging Adeline Vandorpe bij Oxfam Fair Trade aan de slag als productmanager koffie. Ze volgt de hele keten op, van kwaliteitscontrole bij de boeren in het Zuiden tot de levering van de koffie bij ons. Adeline: “We werken rechtstreeks samen met 16 coöperaties in 10 landen en kunnen dus ook de oorsprong in de gaten houden.”
Sinds 2010 is Oxfam aanwezig in de Kivu-streek in Congo. “De vulkanische bodem en de hellingen langs het Kivu-meer lenen zich perfect voor koffieproductie. Door jarenlange conflicten werd de van oudsher aanwezige koffieproductie lange tijd verwaarloosd. We begeleiden op dit moment 3 coöperaties. Die bestaan uit 2.000 à 10.000 boeren per coöperatie met gemiddeld zo’n 0,5 hectare grond.”
Meer dan 'trade'
De samenwerking gaat in deze streek verder dan alleen maar een handelsrelatie. De aankoopdienst van Oxfam helpt met de kwaliteitscontrole en het transport over land en zee. Adeline: “Onze Zuiddienst geeft dan weer vormingen over onder andere coöperatieve mechanismen en agro-ecologie.”
Die vormingen zijn nodig, want er is door de jaren veel kennis verloren gegaan. Zo heeft de bodem veel last van erosie. Dit kan opgelost worden door het aanplanten van bananenplanten en andere fruitbomen die schaduw geven aan de koffiestruiken. De vruchten van die bomen kunnen dan op de lokale markt verkocht worden en leveren zo extra inkomsten op. Via het systeem van ‘farmer’s schools’ leert Oxfam in samenwerking met de landbouwingenieurs van de coöperatie al die dingen aan een groep producenten, die deze kennis op hun beurt kunnen doorgeven.
Adeline: “Het biocertificaat heeft heel wat voordelen: ze vergroot de toegang tot de internationale markt omdat er veel vraag is, en levert voor de boeren een meerprijs op.”
100% bio
Ongeveer de helft van alle Oxfam-koffie is gecertificeerd biologisch. Voor koffie uit Kivu ligt dat cijfer op 100%. De stap naar bio is er volgens Adeline niet zo groot. “Boeren hier zijn extreem arm en gebruiken dus sowieso weinig externe inputs als pesticiden of kunstmest. Het biocertificaat heeft heel wat voordelen: ze vergroot de toegang tot de internationale markt omdat er veel vraag is, en levert voor de boeren een meerprijs op.”
Mooi meegenomen volgens Adeline is hoe bioproductie helpt om het onderwerp milieubescherming bespreekbaar te maken, iets wat niet evident is zo’n arme regio.
De grootste uitdaging bij het halen van een biocertificaat? Adeline: “De prijs voor certificatie is één hinderpaal. Daarnaast is het niet altijd vanzelfsprekend om een controle te laten plaatsvinden. Kivu is nog altijd geen stabiele regio en dus krijgen auditeurs van hun werkgever soms geen toestemming om naar daar te reizen. Oxfam kan in zulke gevallen helpen om bijvoorbeeld controles op afstand te organiseren.”
Adeline: “Het is fijn om te zien hoe de koffieproductie een hele gemeenschap kan veranderen. In Kivu zorgt het voor stabiliteit.
Overbruggen
De productie blijft intussen groeien, maar het blijft een uitdaging om nieuwe kopers vinden. Adeline: “De coöperatie heeft veel geld nodig om de koffiebessen van de leden te kunnen kopen, terwijl de kopers de containers koffie pas 6 maand later (bij export) betalen. Daardoor is er vanuit de coöperaties een hoge vraag naar voorfinanciering van de oogst, wat voor nieuwe klanten een grote stap is”. Oxfam verkoopt zelf ook grondstoffen in kleinere volumes, waar dan branders bij ons mee aan de slag kunnen.”
Adeline besluit: “Het is fijn om te zien hoe de koffieproductie een hele gemeenschap kan veranderen. In Kivu zorgt het voor stabiliteit, in Honduras zagen we hoe een gemeenschap door de biologische koffieteelt biologische groenten ging telen en gezonder ging leven. Voor zulke resultaten gaan we als Oxfam.”
Week van de Fair Trade
Van 4 tot 14 oktober vindt de Week van de Fair Trade plaats. De focus ligt dit jaar op koffie.
De Week van de Fair Trade is een jaarlijkse campagne die fair trade en fairtradeproducten in de kijker zet. Zowel op nationaal niveau met een algemene campagne, als op lokaal vlak met activiteiten in jouw buurt. In heel België worden er 10 dagen lang activiteiten georganiseerd die je op een leuke manier laten kennismaken met eerlijke handel en eerlijke producten. Ook in jouw buurt. Bekijk zeker de agenda op de homepage!
Meer weten over Oxfam? Surf naar www.oxfamwereldwinkels.be.
* * *
Foto's in tekst: (c) Tim Dirven
