Portret - Biobes: “Onze coöperatieve buurtwinkel is een ontmoetingsplek”

Wat de coördinatoren van Biobes, Veerle Van Gijseghem en David Vanheerswynghels, en vele vrijwilligers hebben verwezenlijkt om de biologische boerderijwinkel van De Hoge Akker na zijn sluiting in een andere vorm te doen herleven, is werkelijk uniek. Veerle: “We vonden het jammer dat er geen plek meer was met zo’n assortiment. Ook het sociale contact wilden we niet kwijt. We zijn toen klanten gaan vragen waar ze nood aan hadden en niet veel later hebben we met een aantal mensen een vzw opgericht om terug lokale biogroenten en fruit aan te bieden.”

Een winkelcoöperatie oprichten duurde nog net iets langer, maar sinds 2017 heeft Biobes zo’n 70 coöperanten. Veerle: “De vzw zorgde voor het groeien van het draagvlak van de coöperatie. Samen zijn we dan op zoek gegaan naar een geschikte plek voor een winkel. Uiteindelijk kwamen we uit op een gebouw bij het psychiatrische centrum Sint-Amandus. Daar hebben we nu een goede samenwerking mee.”

Van groenten tot bloemen

Intussen is Biobes een winkel met een breed voedingsassortiment. “We zijn vertrokken vanuit het bestaande aanbod bij De Hogen Akker, maar evolueren ook steeds meer, altijd in dialoog met onze coöperanten."

Naast bio ligt de focus ook op vers en lokaal, verpakkingsvrij, vegetarisch en fairtrade. Veerle: "We proberen zoveel mogelijk samen te werken met lokale bioboeren en gaan vaak onze verse groenten en fruit ook rechtstreeks bij hen afhalen. Onze leveranciers zijn het Plukhof, De levende aarde, De Hogen Akker, ’t Ambrozijn, De Lochting, De Kruiderie, Philip Vermeulen, … We werken ook samen met enkele distributeurs en de lokale wereldwinkel. Een goede inschatting van de verkoop was in het begin wel spannend. Maar tegelijkertijd was dat ook een fijne uitdaging."

Veerle: "We verkopen ook gedroogde vruchten, granen, noten, pasta, rijst en peulvruchten in bulk. Ook voor verzorging-, was- en reiningsmiddelen kunnen klanten zelf hun flesjes en bokalen vullen. Vers brood en zuivel worden deels op bestelling geleverd zodat we rekening kunnen houden met de gevraagde hoeveelheden. Voor biobloemen hebben we ook een fijne samenwerking met Bloom. Ruth levert ons op regelmatige tijdstippen seizoensgebonden boeketjes.”

Veerle: “Naast bio ligt de focus ook op vers en lokaal, verpakkingsvrij, vegetarisch en fairtrade.”

Betaalbaar bio

Hoe slagen ze erin om de boeren een eerlijke prijs te betalen en bio zo betaalbaar mogelijk te houden voor hun coöperanten? Veerle: “Door lokaal bij de bioboer aan te kopen kunnen we kosten voor het transport en tussenhandelaren beperken. De producten zijn hierdoor ook supervers én de milieu-impact van het transport is miniem. We hebben een nauwer contact met de klanten en met onze telers. Dat is voor iedereen een win-win situatie."

"De boer bepaalt grotendeels zelf zijn prijs, al blijft hij natuurlijk wel gebonden aan de markt. Hij ervaart geen prijsdruk vanuit onze coöperatie. In de winkel houden we de marges op de bioproducten zo laag mogelijk. Dat kan doordat we geen winstoogmerk hebben en enkel de werkingskosten moeten kunnen betalen. "

David: “Iedereen heeft zeggenschap over de werking van de winkel, wat een wij-gevoel creëert.”

© afgebeeld: Veerle van Gijseghem en David Vanheerswynghels, fotograaf: Sophie Nuytten

Taboedoorbrekend

Biobes werkt met meewerkende coöperanten en bewoners van Sint Amandus, zodat het team elke winkelshift kan verschillen. Volgens David hebben zij allemaal hun eigen vaardigheden die ze volop kunnen inzetten. David: “We wisselen heel veel informatie uit, over allerlei dingen. Boekentips, oplossingen voor praktische problemen. We voorzien met andere woorden ruimte voor menselijk contact. Dat ook patiënten van Sint-Amandus hier komen helpen, maakt dat contact ook zeer belangrijk.” 

Veerle: “Het werkt erg taboedoorbrekend, mensen met psychologische problemen laten meewerken. Dat zijn mensen zoals jij en ik. Dat neemt niet weg dat het al een leerproces is geweest en dat het van iedereen wat flexibiliteit vraagt. Maar het is altijd boeiend en hartverwarmend. Het is voor de coöperatie een grote meerwaarde dat we samen met de bewoners de winkel kunnen runnen. Zo helpen we mee aan hun herstel en we leren ook ontzettend veel van hen."

Veerle: “Winst is niet onze doelstelling. We kiezen voor kleinschaligheid en menselijkheid.”

Meer dan een winkel

Voor David is de coöperatie intussen een echte community geworden, die het motto ‘een gezonde geest in een gezond lichaam’ aanhangt. “In de kooktherapie worden voedseloverschotten verwerkt. Meewerkende coöperanten en bewoners krijgen korting, waardoor gezonde voeding toegankelijker wordt. Iedereen heeft ook zeggenschap over de werking van de winkel, wat een wij-gevoel creëert.”

Veerle voegt er tot slot aan toe dat Biobes meer dan een gewone winkel wil zijn. “In de toekomst komt er misschien een nieuw gebouw en dan kunnen we nog meer op ontmoeting inzetten. We denken dan aan een ontmoetingscafé, een ruimte voor workshops, catering. Alles is duidelijk: winst is niet onze doelstelling. We kiezen voor kleinschaligheid en menselijkheid.”

Meer weten? www.biobes.be 

Bron: Bio Actief