Terre Di Merino, bio-olijfolie met een sociale dimensie
Op de dag dat we Valentino Langi spreken, viert zijn biologische olijfolie Terre di Merino net zijn derde verjaardag. In de landelijke regio Noord-Puglia beheert zijn familie al decennialang een bioboerderij met hoogstamolijfbomen. De geoogste olijven worden er nog traditioneel geperst. Valentino en zijn broer Vincenzo verkopen hun bio-olijfolie met succes aan de Vlaamse, biologische hoevewinkels.
Unesco-werelderfgoed
“Wij zijn zelf in België geboren, maar onze vader verhuisde destijds voor de liefde vanuit Italië naar België. Met de hele familie beheren we op het schiereiland Gargano in Noord-Puglia al decennialang een biologische boerderij aan de rand van het bosreservaat Foresta Umbra. Dat is Unesco-werelderfgoed, waardoor er strenge richtlijnen zijn op het vlak van gewasbescherming. De stap naar biologische certificering was voor ons dus ook redelijk vanzelfsprekend.”
Dat is echter niet de enige reden waarom de familie Langi voor bio kiest. “Bio betekent voor ons vooral kwaliteit en gezondheid. We willen ook onze talloze wilde – vaak duizendjarige – hoogstambomen in ere houden. Het gaat immers om bomen van een unieke variëteit, die hier ooit nog door de Grieken zijn geplant en die enkel in deze regio te vinden zijn.”
Valentino Langi: "We zijn erg gelukkig dat we op een zinvolle manier onze Italiaanse roots kunnen weerspiegelen in België.”
Kansen in België
“Olijfolie wordt in Puglia sowieso al millennia geproduceerd, maar toch hebben we zoals veel families ooit op het punt gestaan om het domein te verkopen. Door de (super)intensieve olijfboomplantages die in de tweede helft van de twintigste eeuw in o.a. Noord-Afrika zijn aangeplant kwam er een steeds groter aanbod aan goedkope olijfolie. Hierdoor kelderden de prijzen en was er lokaal minder interesse om de arbeidsintensieve hoogstambomen te onderhouden. We zagen echter kansen in België.”
De broers Langi verkochten hun olijfolie voor het eerst via bioboer Bernd Vandersmissen. Ook nu nog is de korte keten hun voornaamste afzetkanaal: “Onze olijfolie wordt verkocht aan de leden van bioboerderijen die werken volgens de CSA-principes (community-supported agriculture), op boerenmarkten, in hoevewinkels en via Puur Limburg. Voor onze klanten staat kwaliteit voorop en dat willen we dan ook bieden.”
Terre di Merino kiest doelbewust voor Biogarantie, omdat dit Belgisch biolabel ook sociale waarden omvat. “In Gargano leeft men in de zomer van het toerisme, maar in de winter is het moeilijk om werk te vinden. De olijfoogst loopt van midden oktober tot eind februari. Wij willen met ons project lokale werknemers een eerlijk loon geven. Door die lokale tewerkstelling blijft ook de kennis van lokale beroepen als snoeier behouden.”
Biodynamische landbouw
Omdat de meeste hoogstambomen echte bergolijven zijn die zich op een erg ruw terrein bevinden, wordt er nog steeds grotendeels gekozen voor manuele oogstmethodes. De geoogste olijven met pit worden vervolgens dagelijks met behulp van granieten molenstenen traditioneel geperst in een lokale olijfperserij. Na een rustperiode van enkele maanden waarbij de ongefilterde olijfolie tot rust kan komen wordt de olijfolie tot slot in een beschutte werkplaats in België afgevuld.”
Valentino en Vincenzo hebben nog heel wat plannen. “We zitten volop in een proces naar biodynamische landbouw, waarbij diversificatie essentieel is. Zo lopen er projecten rond kruiden zoals wilde oregano en saffraan, maar ook rond bijen en honing.”
Daarnaast werken ze erg hard aan de realisatie van een coöperatie met collega-bioboeren in de omgeving om ook hun producten hier in België te vermarkten. “We zijn op dit moment alvast erg gelukkig dat we op een zinvolle manier onze Italiaanse roots kunnen weerspiegelen in België.”
Ontmoet Terre di Merino op Facebook.
Foto's: Sophie Nuytten voor BioForum Vlaanderen & foto olijfoogst van Terre di Merino